Các chỉ số về hiệu quả hoạt động kinh doanh

Nhóm chỉ tiêu về hoạt động kinh doanh là một phần không thể thiếu trong quá trình đánh giá và phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp. Nó bao gồm các chỉ tiêu quan trọng liên quan đến doanh thu, lợi nhuận. Thông qua việc phân tích và đánh giá những chỉ tiêu này, các nhà đầu tư có thể đưa ra những quyết định đầu tư chính xác hơn để tối ưu hóa hiệu quả hoạt động đầu tư của bản thân.

1. Nhóm tỉ suất lợi nhuận

Các chỉ số liên quan tới biên lợi nhuận là quan trọng nhất, vì nó đanh giá khả năng kiếm tiền của doanh nghiệm. Tương ứng với các loại lợi nhuận trong báo cáo kết quả kinh doanh ta có biên lợi nhuận gộp, biên lợi nhuận hoạt động và biên lợi nhuận ròng.

a. Biên lợi nhuận gộp

Chỉ số này được tính bằng lợi nhuận gộp/ doanh thu. Biên lợi nhuận gộp cho biết việc sản xuất và bán hàng mang lại được bao nhiêu phần trăm lợi nhuận trong doanh thu. Chỉ số này có thể được xem là quan trọng bậc nhất. Vì đây là hoạt động cốt lõi của doanh nghiệp. Là mục đích mà doanh nghiệp được tạo lập ra. Nếu doanh nghiệp có biên lợi nhuận gộp tệ hại nhưng lợi nhuận ròng không bị tác động giảm nhiều thì chắc chắn doanh nghiệp đang kiếm tiền từ những nguồn khác. Đây là một dấu hiệu cho thấy sự kém minh bạch trong việc kinh doanh của doanh nghiệp.

b. Biên lợi nhuận hoạt động

Chỉ số này được tính bằng lợi nhuận hoạt động/ doanh thu. Biên lợi nhuận hoạt động cho biết kết quả sau khi sản xuất và bán hàng kết hợp với các hoạt động tài chính ( vay nợ, trả lãi...) lợi nhuận doanh nghiệp sẽ chiếm bao nhiêu phần trăm lợi nhuận trong doanh thu. Ý nghĩa của chỉ số này là đo lường tác động của các hoạt động tài chính lên lợi nhuận của doanh nghiệp. Nếu chỉ số này khác biệt quá nhiều với chỉ số biên lợi nhuận gộp trong một thời gian dài thì có thể kết luận doanh nghiệp đang ngày càng lún sâu vào các hoạt động tài chính bên ngoài, tách xa ra khỏi hoạt động kinh doanh chính.

c. Biên lợi nhuận ròng

Chỉ số này được tính bằng lợi nhuận ròng/ doanh thu. Biên lợi nhuận ròng gồm lợi nhuận hoạt động đi kèm với các khoản doanh thu, lợi nhuận khác và các nghĩa vụ về thuế. Biên lợi nhuận ròng có ý nghĩa nhất với nhà đầu tư vì nó phản ánh tỉ lệ số tiền thực sự mà cổ đông, những người sở hữu công ty được lãnh trong quá trình làm ăn kinh doanh của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp nếu có biên lợi nhuận gộp tốt. Biên lợi nhuận hoạt động không sai khác nhiều nhưng biên lợi nhuận ròng lại mỏng thì có thể kết luận những người quản lý công ty đang có hành vi mờ ám và cần phải kiểm tra lại.

Ngoài ra, nhóm này còn có các chỉ số khác quan trọng thường sử dụng mà mình đã đề cập trước đây ROA, ROE và ROI.

2. Nhóm hiệu quả hoạt động

Nhóm chỉ số này sẽ cho bạn biết hiệu suất của doanh nghiệp trong việc sử dụng nguồn lực để tạo ra lợi nhuận. Nhóm này có hai chỉ số thường được mọi người quan tâm đó là chỉ số vòng quay tài sản và vòng quay hàng tồn kho

a. Chỉ số vòng quay tài sản

Chỉ số này được tính bằng cách lấy doanh thu chia cho trung bình tài sản (tài sản đầu kỳ trừ cho tài sản cuối kỳ, lấy kết quả rồi chia hai). Chỉ số này càng cao càng tốt. Nếu chỉ số này cao nghĩa là công ty đang tạo ra nhiều doanh thu trên một đồng tài sản. Nhưng bạn cũng cần lưu ý, chỉ số này nó sẽ khác nhau giữa các ngành nghề. Chẳng hạn như ngành bán lẻ hay là ngành hàng tiêu dùng thì tài sản thường ít nhưng doanh thu lại cao nên chỉ số này cũng sẽ cao tương ứng. Còn ngành yêu cầu tài sản lớn như là sản xuất hay bất động sản thì chỉ số này sẽ không cao bằng ngành bán lẻ.

b. Chỉ số vòng quay hàng tồn kho

Chỉ số này được tính bằng cách lấy giá vốn hàng bán chia cho trung bình hàng tồn kho. Chỉ số này cũng càng cao càng tốt. Giả sử nếu mà vòng quay hàng tồn kho hằng năm của một doanh nghiệp bằng 2. Có nghĩa là trong một năm tổng giá vốn hàng bán sẽ gấp 2 lần hàng tồn kho. Hiểu đơn giản hơn, công ty này bán hết hàng tồn kho và thay mặt hàng tồn kho mới 2 lần trong năm. Không có giá trị tuyệt đối với chỉ số này để đo hiệu quả. Nếu chỉ số này quá thấp, nó là dấu hiệu của việc buôn bán bị ế ẩm hoặc là doanh nghiệp cố tình tích trữ nhiều hàng trong kho để chuẩn bị cho một vụ mùa mới. Còn nếu chỉ số này quá cao thì có vẻ như doanh nghiệp đang bán hàng rất tốt nhưng mà cũng có thể đây lại là dấu hiệu của việc không sản xuất kịp hàng để lưu kho. Chính vì vậy, chỉ số này cao hay thấp cũng sẽ tùy ngành.Những công ty thời trang thường sẽ có vòng quay hàng tồn kho nhanh hơn rất là nhiều bởi vì họ phải thay thế hàng lỗi mốt bằng hàng sản xuất mới hoặc là thay thế hàng hè bằng hàng thu đông nên chỉ số này sẽ cao hơn những ngành khác.